LNB Ayarı Nasıl Yapılır? Polarizayon ve Eğim Ayarlarını Adım Adım, Sıfırdan Öğrenin
Uydu alım sisteminizin kalbi, kuşkusuz LNB’dir. Low Noise Block — yani “Düşük Gürültülü Blok” — olarak adlandırılan bu küçük ama kritik cihaz, gökyüzünden gelen zayıf uydu sinyallerini alır, güçlendirir ve uydu alıcınıza (receiver) aktarır. Ancak LNB’yi sadece çanağa takmak yetmez. Sinyalin net, güçlü ve kesintisiz olması için LNB polarizasyon ayarı ve LNB eğim (skew) ayarı gibi iki temel parametrenin doğru şekilde yapılması şarttır.
Neden LNB Ayarı Bu Kadar Önemli?
Bir uydu sinyali, uzaydan binlerce kilometre yol alarak çanağa düşer. Bu sinyal çok zayıftır ve hava koşulları, LNB’nin hafif bir yanlış ayarı bile sinyal kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle şu iki ayar, sinyalin tam olarak “yakalanmasını” sağlar:
- Polarizasyon Ayarı: Sinyalin yatay (H) mi yoksa dikey (V) mi olduğunu belirler.
- Eğim (Skew) Ayarı: LNB’nin belli bir açıyla dönerek sinyali daha net almasını sağlar.
Bu ayarlar yapılmazsa, bazı kanallar hiç çıkmaz, bazıları sürekli donar veya sinyal seviyesi düşük kalır. Yani, çanağınız ne kadar iyi hizalanmış olursa olsun, LNB ayarı yanlışsa sonuç yine kötü olur.
1. ADIM: LNB’nin Temel Yapısını ve Parçalarını Tanıyalım
LNB genellikle plastik bir gövde içinde, ön tarafında küçük bir “boynuz” (feedhorn) ve arkasında bir veya birkaç çıkış (çıkışlı LNB’lerde) bulunur. LNB’nin alt kısmında, çanağın koluna takıldığı bir yuva ve genellikle bir vida ile sabitlendiği bir ayar halkası vardır. İşte bu vida ve halka, hem polarizasyon hem de eğim ayarları için kullanılır.
Not: Bazı LNB’lerde vida yoktur; sadece sıkı geçme sistem vardır. Bu durumda, LNB’yi elle döndürerek ayar yapıp, sonra plastik kelepçe ile sabitlemek gerekir.
2. ADIM: Polarizasyon Ayarı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Polarizasyon Nedir?
Uydu sinyalleri, iki farklı yönde — yani yatay (Horizontal – H) ve dikey (Vertical – V) — gönderilir. LNB’nin içindeki küçük anten elemanları, bu iki yönden gelen sinyalleri ayırt edebilmek için döndürülebilir yapıdadır. İşte bu döndürme işlemine polarizasyon ayarı denir.
Nasıl Ayarlanır?
- Öncelikle hangi uyduda hangi polarizasyonu kullanacağınızı öğrenin. Örneğin Türksat 42°E uydusunda çoğu kanal Dikey (V) polarizasyon kullanırken, bazıları Yatay (H) kullanır. Bu bilgiyi uydu alıcınızın kurulum menüsünde veya internetten “Türksat frekans listesi” diye arayarak bulabilirsiniz.
- LNB’yi çanağın koluna takın, ancak vidayı tam sıkmayın. Hafifçe dönebilecek şekilde bırakın.
- Uydu alıcınızı açın ve sinyal ölçüm ekranına girin. Genellikle “Manuel Kurulum” veya “Sinyal Bilgisi” menüsündedir.
- Hedef kanalın polarizasyonunu seçin (örneğin 11.747 MHz, Dikey).
- LNB’yi sağa veya sola çok hafifçe çevirin. Aynı anda sinyal kalitesi (Quality) çubuğunu izleyin.
- Sinyal kalitesi en yüksek seviyeye ulaştığında, LNB’yi o pozisyonda vida ile sabitleyin.
- Aynı işlemi yatay (H) polarizasyonlu bir kanal için de tekrarlayın. Eğer her iki polarizasyonda da yüksek sinyal alamıyorsanız, LNB’nin genel pozisyonu hatalıdır — bu da bizi bir sonraki adıma, eğim ayarına götürür.
İpucu: Eğer elinizde uydu sinyal ölçer (sinyalmetre) varsa, sesli geri bildirim sayesinde polarizasyon ayarını çok daha kolay ve hızlı yapabilirsiniz.
3. ADIM: LNB Eğim (Skew) Ayarı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Eğim Ayarı Ne İşe Yarar?
LNB eğim ayarı, özellikle Türkiye gibi orta enlemlerde yaşayan kullanıcılar için hayati öneme sahiptir. Uydu, sizin bulunduğunuz noktaya tam tepeden değil, bir açıyla bakar. Bu nedenle LNB’nin de aynı açıyla hizalanması gerekir. Bunu yapmazsanız, sinyalin bir kısmı “kaçar” ve alım zayıflar.
Dünya yuvarlak olduğu için, ekvatorda yaşayan biri LNB’sini dik tutarken, Türkiye’de yaşayan biri LNB’sini yaklaşık 15-25 derece sola veya sağa çevirmek zorundadır. Bu açıya LNB skew açısı denir.
Türkiye İçin Skew Açısı Kaç Olmalı?
Türksat uyduları (42° Doğu) için Türkiye genelinde LNB skew açısı yaklaşık 18-22 derece sola (saat yönünün tersine) çevrilir. Ancak bu açı, bulunduğunuz şehre göre değişir:
- İstanbul, Ankara, İzmir: ~20° sola
- Trabzon, Rize: ~16° sola
- Hatay, Mardin: ~24° sola
Tam açıyı öğrenmek için internetten “LNB skew angle calculator” yazıp bulunduğunuz şehrin koordinatlarını girebilirsiniz.
Nasıl Ayarlanır?
- LNB’yi çanağın koluna takın, ancak vidayı gevşek bırakın.
- Bir iletki (açıölçer) veya telefonunuzdaki “clinometer” (eğim ölçer) uygulamasını kullanın.
- LNB’yi saat yönünün tersine çevirerek hedef açıya getirin. Örneğin İstanbul’da 20° sola.
- Bu pozisyonda LNB’yi hafifçe sıkarak sabitleyin.
- Şimdi uydu alıcınıza gidip sinyal ölçümü yapın. Sinyal kalitesi düşükse, eğimi 1-2 derece artırıp azaltarak en iyi noktayı bulun.
- En yüksek sinyal kalitesini yakaladığınızda, LNB’yi tamamen sıkarak sabitleyin.
Profesyonel Tavsiye: Skew ayarını yaparken, polarizasyon ayarını da aynı anda optimize etmeye çalışmayın. Önce skew’i kabaca ayarlayın, sonra polarizasyonu ince ayarla, sonra skew’i tekrar kontrol edin. Bu iki ayar birbirini etkiler.
4. ADIM: İleri Seviye İpuçları ve Otomatik Ayarlı LNB’ler
Universal LNB Kullanıyorsanız Dikkat!
Çoğu ev kullanıcısı “Universal LNB” kullanır. Bu LNB’ler, hem düşük hem yüksek frekans bandını (Low & High Band) ve hem yatay hem dikey polarizasyonu otomatik algılar. Ancak bu otomatik algılama, fiziksel ayarın yerini tutmaz. Yani Universal LNB olsa bile, skew ve polarizasyon ayarını manuel olarak yapmak zorundasınız.
Çift veya Dörtlü LNB Kullanıyorsanız
Birden fazla uydu almak için çanağınızda birden fazla LNB varsa, her bir LNB’nin ayrı ayrı skew ve polarizasyon ayarının yapılması gerekir. Özellikle “monoblok” LNB’lerde (iki LNB tek gövdede), fabrika ayarı genelde Avrupa için uygundur — Türkiye’de kullanacaksanız mutlaka skew açısını elle ayarlamalısınız.
5. ADIM: Sık Karşılaşılan Hatalar ve Nasıl Önlenirler
- LNB’yi tam ters yöne çevirmek: Skew açısını sağa değil sola çevirmek gerekir. Türkiye’de saat yönünün tersine döndürün.
- Vidayı çok sıkmak: Ayar yapmadan önce vidayı çok sıkmayın. Sonra oynaması imkânsız hale gelir.
- Sadece sinyal gücünü (Strength) izlemek: Sinyal kalitesi (Quality) daha önemlidir. Güç yüksek ama kalite düşükse, görüntü donar.
- Yağmurda veya rüzgârda ayar yapmak: Hava koşulları sinyali etkiler. Ayarı güzel bir havada, sabah veya akşam saatlerinde yapın.
- LNB kapağını çıkarmak: LNB’nin içini açmak veya plastik kapağını çıkarmak, su girmesine ve cihazın bozulmasına neden olur. Ayarlar sadece dışarıdan yapılır.
6. ADIM: Kalıcı ve Sağlam Sonuç İçin Ekstra Önlemler
- LNB bağlantısını mutlaka silikonlu su geçirmez bantla sarın. Yağmur ve kar, konektörü oksitleyip sinyali düşürür.
- Kabloyu LNB’ye bağladıktan sonra, fazla gergin olmamasına dikkat edin. Rüzgârda sallanırsa bağlantı kopabilir.
- LNB’yi zaman zaman kontrol edin. Özellikle kış sonunda, kar yükü veya rüzgâr ayarı bozmuş olabilir.
- Yıldırım riskine karşı, mümkünse topraklama yapın. Hem LNB hem de uydu alıcınız için hayati önem taşır.
LNB Ayarı, Uydu Keyfinizin Anahtarıdır
LNB’yi sadece takmak yetmez. Polarizasyon ve eğim ayarlarını doğru yapmak, sinyalin tam gücünü almanızı sağlar. Bu iki küçük ayar, yüzlerce kanalın net çıkması ile donuk, kesintili bir görüntü arasındaki farkı yaratır. Artık bu rehber sayesinde, herhangi bir teknisyene ihtiyaç duymadan, kendi ellerinizle profesyonel seviyede bir LNB ayarı yapabilirsiniz. Unutmayın: en pahalı çanak bile, LNB ayarı yanlışsa işe yaramaz. Ama en basit çanak bile, doğru ayarlandığında muhteşem sonuçlar verir.
LNB ayarı nasıl yapılır, LNB polarizasyon ayarı, LNB eğim ayarı, skew açısı nedir, uydu LNB skew ayarı, Türksat LNB ayarı, LNB skew hesaplama, LNB ayarları Türkiye, uydu sinyal kalitesi artırma, LNB ayarı yaparken dikkat edilecekler, LNB vidalı ayar, LNB skew açısı hesaplama, uydu alıcısı LNB ayarı, LNB ayarı hataları, LNB skew telefonla ölçme, LNB ayarı yapmadan kanal çıkmaz, LNB skew İstanbul, LNB skew Ankara, LNB skew İzmir, LNB skew Trabzon
SORULARINIZ İÇİN YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLARAK BİZE ULAŞABİLİRSİNİZ
Bu makalede sunduğumuz bilgiler ışığında modem kurulumları, tv sistemleri, teknoloji ürün incelemeleri ve daha fazlası hakkında en güncel içeriklere ulaşabilirsiniz. YouTube kanalımızda adım adım rehberler ve ayrıntılı video içerikleri sizi bekliyor. Hemen abone olarak teknoloji bilgilerinizi genişletin ve uzman görüşlerimizle cihazlarınızı en verimli şekilde kullanmayı öğrenin! Aklınıza takılan tüm sorularda aşağıdaki youtube kanalımızdan ücretsiz destek alabilirsiniz. BURADAN ABONE OLABİLİRSİNİZ!!!
